Michel Piquemal - Bajki filozoficzne - "Bez praw nie ma wolności"

Bajki filozoficzne

Opowieści mędrca Sofiosa

"Bez praw nie ma wolności"

Prawo jest zbiorem ogólnych, abstrakcyjnych i jednoznacznych dyrektyw postępowania, aby mogło istnieć funkcjonalne i uporządkowane państwo. Niekiedy rodzi się pytanie czy jest to konieczność, czy ludzie nie mogliby funkcjonować bez odgórnie narzuconych norm? Jak głosi bajka filozoficzna - okazuje się, że nie. 

Na pewnej z lekcji rozgorzała dyskusja na temat praw. Jeden z młodych uczniów stwierdził, że zasady postępowania nie są potrzebne ludziom, gdyż tylko prowadzą do niewoli i ograniczają szczęście jednostki i ogółu. Według niego świat bez praw byłby światem wolności, szczęścia i sprawiedliwości. 

Nauczyciel prowadzący zajęcia rozpoczął eksperyment, który pokazał, że swawola i brak ograniczeń nie wiodą do niczego dobrego, z braku praw rodzi się anarchia i chaos. W krótkim czasie przekonali się o tym wszyscy uczestnicy wspomnianej lekcji. Gdyby nie istniały żadne ograniczenia, ludzie słabsi padliby ofiarą silniejszych. Wielkość człowieka polega na umiejętności wymyślania zasad, które mają czynić ludzi równymi oraz chronić słabszych. Nawet najstarsze plemiona kierowały się zawsze zasadami postępowania i posiadały radę starszych do rozstrzygania sporów. Reguły nie muszą być spisane w obszernych księgach. Mojżesz otrzymał od Boga tylko dziesięć zasad postępowania, by świat był niemal idealny. 

Okazuje się, że problemem nie są istniejące zasady, reguły i ograniczenia. Prawdziwy problem stanowi umiejętne ich przestrzeganie oraz sprawiedliwe rozstrzyganie sporów. 

W przytoczonej bajce widać, jak wolność może być błędnie postrzegana. Dążenie człowieka do wolności jest czymś naturalnym i niezniszczalnym. Można ją ograniczyć, ale nie można zniszczyć. Każdy człowiek jest wolny, gdy ma prawo czynić wszystko, co nie szkodzi innym.