Grażyna Jeromin-Gałuszka "Legenda"

Dawno temu ktoś wymyślił legendę, dzięki której można było z łatwością kontrolować wszystkich ludzi. Obecnie taki system można określić jako totalitarny, wtedy była to tytułowa legenda. Przywiązanie do tradycji i zwyczaje są bardzo ważne, jeśli wynikają z czegoś dobrego i czemuś dobremu służą. Jeśli jednak niosą ze sobą okrucieństwo, nie powinno się ich tak drastycznie przestrzegać. Od najmłodszych lat wpajano dzieciom, że należy być obojętnym na wszystko, ponieważ każdy żyje sam dla siebie. Dzieci uczone były, że przychodzą na ten świat, żeby wypełnić swój los i żeby przetrwać. Wychowywano oddzielnie chłopców, oddzielnie dziewczęta, segregowano ich ze względu na wiek. Tłumaczono im, że życie jest za krótkie i zbyt ciężkie, by robić coś, co do niczego się nie przyda. Na każdej z odrębnych wysp nie wolno było śmiać się , płakać czy bezinteresownie pomagać innym. Taki system doprowadził do życia w ciągłym strachu i robienia tylko tyle, ile jest niezbędne. Strach nie jest najlepszą metodą utrzymania bezwzględnego posłuszeństwa, bo w końcu można się do niego przyzwyczaić.

Legenda to utwór, który pokazuje, że życie bez jakichkolwiek emocji nie jest możliwe. Doświadczył tego nawet wybitny poeta Jan Kochanowski, który całą egzystencję poświęcił na filozofię stoicką, która okazała się fiaskiem w obliczu śmierci ukochanej córki. Człowiek jest istotką, która obdarzona jest różnorodnymi emocjami, a ich okazywanie jest rzeczą ludzką. Nieumiejętność odczuwania smutku czy radości świadczy o różnego rodzaju problemach psychicznych.
Autorka zbudowała fikcyjny świat pozbawiony piękna i osnuty obojętnością. Może ten zabieg był celowy, ponieważ współczesny człowiek powoli zatraca się i odchodzi od prawdziwych wartości. Brak empatii, rządza władzy, niemożność wyrażania własnego zdania i niekończący się strach przed samotnością to namiastka tego, co czeka człowieka XXI wieku. Utwór można potraktować jako przestrogę i prowokację do zastanowienia się nad przyszłością. Władza absolutna, brak możliwości wyrażania własnych uczuć, prowadzą do destrukcji społeczeństwa. Życie tylko dla samego życia nie jest życiem, to raczej wegetacja.

Niezapomniane cytaty