Najciekawsze słówka

Książka to mędrzec łagodny i pełen słodyczy, który puste życie napełnia światłem, a puste serca wzruszeniem; miłości dodaje skrzydeł, a trudowi ujmuje ciężaru; w martwotę domu wprowadza życie, a życiu nadaje sens.

Kornel Makuszyński (z książki Poezje wybrane)

Żeby wzbogacić nasze słownictwo, to przede wszystkim należy czytać, jest to najprostsza i najtańsza metoda. Podczas tego procesu uczymy się i poznajemy terminologię nie zawsze używaną w życiu codziennym, niwelujemy tym samym problemy związane z wysławianiem się. Musimy tylko pamiętać, że czytanie powinno być przyjemnością, a nie obowiązkiem, tylko wtedy osiągniemy zamierzony cel.

Poniżej podaję listę słówek, które wynotowałam z przeczytanych pozycji. Wypisuję je dlatego, że w jakiś sposób mnie zaintrygowały podczas lektury. Mam nadzieję, że poszerzą one także Wasz zasób leksyki.

Alex Kava "Łowca dusz"

• dictum [łac.] [wym.diktum] <<czyjaś dobitna wypowiedź>>; np. nie tego spodziewała się usłyszeć [...] ale po takim dictum musiała się roześmiać

Alex Kava "Granice szaleństwa"

• feeria – [ fr. feerie ‘czary’] <<bogactwo i różnorodność mieniących się barw, pulsujących świateł lub wibrujących dźwięków>>;np. feeria błyskawic;
• skonfundowany - [od niem. konfundieren, fr. confondre, łac. confundo]; przestarz. zawstydzony, np. skonfundowana mina

Gregory David Roberts "Shantaram"

• ablucja – [łac. ablutio] <<rytualne obmycie ciała lub przedmiotów kultu>>
• bakszysz – [tur. bahszisz, z pers.] <<datek, napiwek lub łapówka na Bliskim Wschodzie i w Północnej Afryce>>
• boczne ujście – w gwarze więziennej - technika szeptu, mówienie kątem ust pod okiem strażników, żeby ci nie mogli zrozumieć wiadomości
• egalitaryzm – [niem. Egalitarismus, od egalitar, z fr.] <<koncepcja społeczno-polityczna głosząca, że podstawą sprawiedliwego ustroju społecznego winna być zasada równości obywateli>>
• eunuch – [gr. eunouchos] <<mężczyzna pozbawiony jąder>>
• helwecki – [od łac. Helvetia Szwajcaria] daw. szwajcarski
• influenca – [niem. Influenza, fr. wł. influenza] daw. grypa
• junta [wym. chunta] – [hiszp.] <<1. w krajach Ameryki Łacińskiej: rząd złożony z wojskowych, którzy przejęli władzę po zamachu stanu; 2. W Hiszpanii rada rewolucyjna w czasie powstań w XIXw.>>
• kriogenika – [krio- od gr. kryos + genika od gr. genos] <<technika wytwarzania i utrzymywania bardzo niskich temperatur>>
• lukratywny – [łac. lucrativus] <<przynoszący duże zyski>>
• mantra – <<w hinduizmie i  innych religiach indyjskich: rytualna formuła magiczna>>
• miraż – [fr. mirage] <<nieziszczalne marzenie, złudne nadzieje lub pozory czegoś>>
• rekwiem – [łac. requiem] <<1. muzyczny utwór żałobny; 2. msza za zmarłych>>
• sanskryt – <<język literacki starożytnych i średniowiecznych Indii>>
• stroboskop – [strobo- od gr. stróbos + -skop] <<urządzenie do pomiaru częstotliwości ruchu okresowego jakiegoś przedmiotu>>
• utrefić – daw. ułożyć włosy w loki

Alex Kava "Fałszywy krok"

• fajansowy – [od. fr. faience] 1. zrobiony z białej glinki wypalanej, pokrywanej nieprzezroczystym szkliwem; 2. pot. bezwartościowy
• litografia – [rzecz. złożony z gr. lithos + gr. grapho] «technika graficzna polegająca na wykonaniu rysunku tłustą kredką, farbą lub tuszem na płycie kamiennej, pokryciu go farbą drukarską i odbiciu na papierze; też: odbitka wykonana tą techniką» np. litografie na ścianach
• połajanka – reprymenda; «słowa wyrażające krytykę, niezadowolenie z kogoś lub z czegoś» np. wysłuchiwał połajanek, kiedy ojciec przyłapał go na czytaniu powieści
• scysja – [ niem. Szission, fr. scission, z łac. scissio] «zatarg, ostra wymiana zdań», np. czekała go poważna scysja z żoną
• surogat – [ niem. Surrogat, z łac. surrogatus] «namiastka», np. ty zajmujesz się prawdziwym życiem, a ja tylko surogatami

• Alex Kava "Zło konieczne"

• abnegacja - [ fr. abnegation, z łac. abnegatio]  «wyrzeczenie się czegoś, niedbanie o własne wygody, o swój wygląd»
• artefakt - [łac. arte factum] «coś, co jest dziełem ludzkiego umysłu i ludzkiej pracy w odróżnieniu od wytworów natury»
• dekapitacja - [ fr. decapitation] «odcięcie głowy podczas egzekucji lub w wypadku»
• dezynwoltura - [ fr. desinvolture] «zbyt swobodne, często lekceważące zachowanie»
• estakada - [ fr. estacade, z hiszp. estacada] «pomost lub wiadukt służący do przeprowadzania trasy komunikacyjnej»
• jubel - [ niem. Jubel, od łac. iubilo] pot. «hałaśliwa zabawa lub uroczystość z udziałem wielu osób»
• kapala - «rytualne naczynie wykonane z ludzkiej czaszki»
• karb - daw. «określony porządek lub dyscyplina», np. trzymać kogoś w karbach
• laubzega - [ niem. Laubsage] «wyrzynarka»
• stenografia - [ fr. stenographie] «sposób dokładnego i szybkiego notowania tekstu mówionego za pomocą umownych znaków i skrótów»
• trywializować - [ fr. trivialiser] «czynić coś prostackim, wulgarnym»

Alex Kava "Trucizna"

• adwersarz - [łac. adversarius] «przeciwnik w dyskusji, oponent»
• afgan - [fr. afghan, ang. Afghan] «kobierzec pochodzący z Azji Środkowej, o ornamentach geometrycznych i stylizowanych roślinnych, z czerwienią, granatem i czernią jako kolorami dominującymi»
• depolimeryzacja - [de + an. polymerization] «chem. proces rozpadu cząsteczek polimeru na cząsteczki monomeru, zachodzący pod wpływem wysokiej temperatury, promieniowania jonizującego, związków chemicznych itp.»
• ekstatyczny - [fr. extatique, z gr. ekstatikos] «będący wynikiem ekstazy, mający charakter ekstazy»
• kloszard - [fr. clochard] «bezdomny żebrak, włóczęga»
• konkludować - [niem konkludieren, fr. concluder, z łac. concludo] «formułować końcowe wnioski, podsumowywać głowne punkty wypowiedzi»
• menażeria - [fr. menagerie] «o grupie dziwacznych, śmiesznych osób»
• purytanka - [ang. Puritan, od łac. puritas] «kobieta o surowych zasadach moralnych i obyczajowych»
• resentyment - [fr. ressentiment] «niezadowolenie, niechęć, uraza»
• subsydium - [łac. subsidium] «subwencja, dotacja»
• suspensa - [fr. suspense] «zawieszenie kogoś w urzędowaniu»

Cathy Glass "Nastoletnia panna młoda"

• animozja - [łac. animosus, fr. animosite] «niechęć do kogoś, uraza, pretensje, antypatia»
• niemnący - «nieulegający pomięciu»

Shusaku Endo "Milczenie"

• apostazja - [z gr. apostasia] «odstępstwo od wiary, zasad lub przekonać»
• kohorta - [łac. cohors] «1.grupa ludzi w zwartym szyku; 2. pogard. gromada, zgraja, banda»
• konfrater - [niem. Konfrater, za fr. confrere] daw. «towarzysz, kolega»
• mitygować - [łac. mitigo] «łagodzić, uspokajać, powstrzymywać»
• pokot - «jeden obok drugiego, jeden za drugim», np. pokładliśmy się pokotem;

Anna Ficner-Ogonowska
"Alibi na szczęście"

• absztyfikant - pot. «konkurent, wielbiciel»
• ansa - [łac.] «uraza, niechęć, pretensja»
• antrakt - [fr. entracte] «przerwa między aktami przedstawienia teatralnego, opery a także częściami koncertu»
• bardak - pot. «nieporządek, bałagan»
• bohomaz  - [ukr.] «zły, nieumiejętnie namalowany obraz; kicz»
• dywagacja - [fr. divagation] «długie, rozwlekłe rozważania, zwykle odbiegające od tematu»
• egzot - [niem. Exot, gr. eksotikos] «roślina pochodząca z innego klimatu»
• enigmatyczny - [fr. enigmatique] «zagadkowy, tajemniczy, niejasny»
• epistoła - [łac. epistola, z gr. epistole] «długi i nudny tekst, daw. list»
• fakir - [ar. fakir] «1. w krajach muzułmańskich żebrzący mnich; 2. indyjski assceta»
• kafar - [w niem. dial. kapfer] «maszyna do wbijania w grunt pali»
• konfabulacja - [fr. confabuler] «zmyślanie, koloryzowanie na jakiś temat»
• perora - [od fr. perorer, z łac. peroro] «długa i nudna mowa zawierająca napuszone pouczenie; daw, uroczysta przemowa»
• poligamia - [gr. poly + gameo] «związek małżeński jednego mężczyzny z wieloma kobietami»
• rachityczny - [fr. rachitique] «lichy, słaby, wykrzywiony»
• tyrada - [fr. tirade, z wł. tirata] «długa mowa na jakiś temat, zwykle utrzymana w podniosłym stylu, często mająca na celu pouczenie kogoś»
• wiktuały - [łac. victualis] daw. «produkty spożywcze»

Alex Kava "Zabójczy wirus"

• akronim - [gr. akros + onim] «wyraz lub skrót bez kropki, utworzony z pierwszych liter lub pierwszych zgłosek kilku wyrazów»
• bastion - [wł. bastione] «miejsce, w którym jakieś idee lub tradycje najmocniej się zakorzeniły»
• indagacja - [łac. indagatio] - «wypytywanie kogoś, dopytywanie się»
• mantra - «rytualna formuła magiczna»
• parafernalia - [ang. paraphernalia, od gr. parapherna] «rzeczy osobiste»

Karolina Wilczyńska 

"Właśnie dziś, właśnie teraz"

• pean - [łac. paean; z gr. paian] «słowa pochwały, uwielbienia»
• stupor - [łac.] - «1. duże zaskoczenie; 2. stan osłupienia i bezruchu występujący w niektórych chorobach psychicznych»

Anna Ficner-Ogonowska

"Krok do szczęścia"

• czereda - [ukr.] - «gromada ludzi, zwłaszcza dzieci»
• epitafium - [gr. epitaphios] - «napis nagrobkowy lub wiersz poświęcony osobie zmarłej»
• heban - [wł. ebano, z łac. ebenus, gr. ebenos] - «drzewo o czarnym, twardym drewnie, rosnące na obszarach podzwrotnikowych»
• nihilizm - [fr. nihilisme, od łac. nihil] - «całakowita relatywizacja ogólnie przyjętych norm i wartości»
• precjoza - [łac. pretiosus] - «rzeczy drogocenne, kosztowności, biżuteria, klejnoty»
• prosperity - [ang.] - «faza szczytowego rozwoju czegoś»
• rejterada - [fr. retirade, z wł. ritirata] - «ucieczka  skądś lub rezygnacja z jakichś ryzykownych działań»

Anna Ficner-Ogonowska

"Zgoda na szczęście"

• ablucja - [łac. ablutio] - «rytualne obmycie ciała lub przedmiotów kultu»
• kuriozum - [łac. curiosum] - «rzecz lub zjawisko osobliwe, budzące zdumienie swą niezwykłością lub dziwacznością»
• mecyje - [jidysz meccije, z hebr. mecia] - «pot. coś nadzwyczajnego»
• mores - [łac. mos, l.mn. mores] - «karność, subordynacja»
• reglamentacja - [fr. reglementation] - «ograniczenie praw i wolności obywatelskich»
• tyrada - [fr. tirade, z wł. tirata] «długa mowa na jakiś temat, zwykle utrzymana w podniosłym stylu, często mająca na celu pouczenie kogoś»
• zaanektować - [od łac. annecto] - «zająć coś bez zgody właściciela»

Jaume Cabre "Wyznaję"

• apsyda - [fr. apside] - «półkoliste lub wieloboczne pomieszczenie w kościele zamykające prezbiterium lub nawę»
• atencja - [łac. attentio] - «szczególny szacunek, względy okazywane komuś»
• dysertacja - [łac. dissertatio] - «rozprawa naukowa, pisana w celu otrzymania stopnia naukowego»
• egzempcja - [łac. exemptio] - «przywilej uwalniający od obowiązku nakazanego prawem»
• kalumnia - [łac. calumnia] -  «krzywdzące oskarżenie»
• katatonia - [gr.kata- + -tonia] «objaw zaburzeń psychicznych polegający na stanach bezruchu, po których następują okresy podniecenia i nadmiernej ruchliwości» 
• kodyfikacja -  [fr. codification] - «zebranie, zaktualizowanie, usystematyzowanie i sformułowanie przepisów lub zasad tak, by stanowiły jednolitą całość»
• malkontent - [fr. malcontent] - «osoba stale niezadowolona, we wszystkim doszukująca się ujemnych stron»
• mantyla - [hiszp. mantilla, z łac. mantellum] - «szal z koronki, okrywający głowę i ramiona»
• patena - [łac. patina] - «w liturgii katolickiej: okrągła tacka, na której kładzie się hostię i którą nakrywa się kielich w czasie mszy»
• paternalizm - [ang. paternal, fr. paternel] - «system zarządzania przedsiębiorstwem, polegający na całkowitym uzależnieniu pracowników od pracodawcy»
• sekularyzacja - [fr. secularisation] - «przejście majątków, urzędów lub uprawnień spod władzy kościelnej pod władzę świecką»
• sepia - [gr. sepia] - «kolor ciemnobrunatny»

Eric-Emmanuel Schmitt "Noc ognia"

• diatryba - [fr. diatribe, z łac. diatriba] - «przemówienie albo utwór literacki wyrażające protest lub krytykę»
• integryzm - [fr. integrisme] -  «w Kościele katolickim: prąd zachowawczy, odnoszący się z niechęcią do zmian doktrynalnych»
• kakofonia - [fr. cacophonie] - «nieprzyjemnie brzmiąca mieszanina dźwięków»
• konfuzja - [nie. Konfusion, fr. confusion, z łac. confusio] - «uczucie zakłopotania lub zawstydzenia» 
• konstatować - [fr. constater] - «ustalać, stwierdzać jakiś fakt»
• konwertyta - [niem. Konvertit, z wł. convertito] - «ten, kto zmienił jedno wyznanie chrześcijańskie na inne, zwłaszcza na wyznanie katolickie»
• tamaryszek - [ang. tamarisk, z łac. tamariscus] -  «krzew o drobnych kwiatach ujętych w wydłużone grona, rosnący w okolicach pustynnych i nadmorskich»

Masterton Graham "Przepowiednia"

• gnomon - [z gr. gnomon] - «najprostszy zegar słoneczny»
• stetryczały - «zgorzkniały i gderliwy»

Magdalena Kordel "Córka wiatrów"

• indagować - [łac. indago] - «wypytywać kogoś»
• ostracyzm - [gr. ostrakismós]«wykluczenie z towarzystwa lub środowiska osoby, która mu się naraziła; też: atmosfera niechęci lub wrogości otaczająca taką osobę»
• szelmutka - daw. «kobieta sprytna i zalotna»

    

Alicja Sinicka "Oczy wilka"

• bandanka - «mała kolorowa chusta noszona jako ozdoba»
• protekcjonalny - «traktujący innych z wyższością i pobłażliwą przychylnością»

Wojciech Kuczok "Gnój"

• estyma -[fr. estime] - «poważanie, szacunek»
• laserunek - [od. daw. niem. glacieren, z fr. glacer] - «cienka warstwa przezroczystej farby położona na powierzchni obrazu»
• rezonować - [fr. raisonner] - «dowodzić czegoś lub mówić o czymś z dużą pewnością siebie»

Dan Brown "Początek"

• apostazja - [gr. apostasia] - «odstępstwo od wiary, od wyznawanych zasad lub przekonań»
• egzegeta - [fr. egzegete, gr. eksegetes] - «teolog komentujący teksty religijne»
• ejdetyzm - [z gr. od eidetikos] - «zdolność przeżywania niezwykle żywych wyobrażeń»
• emulacja - [łac. aemulatio] - «wierne naśladowanie działania systemu komputerowego lub jakiegoś jego elementu przez inny system komputerowy»
• galabija - [ar. jallabiyah] -«szerokie wierzchnie okrycie noszone przez Arabów»
• ostracyzm - [gr. ostrakismós] - «wykluczenie z towarzystwa lub środowiska osoby, która mu się naraziła; też: atmosfera niechęci lub wrogości otaczająca taką osobę»
• panspermia - [pan + spermia] - «koncepcja, według której zarodniki odwiecznej materii żywej, przenoszone przez promieniowanie świetlne, przedostały się na Ziemię z wszechświata, dając na niej początek życiu»
• preambuła - [fr. preambule] - «uroczysty wstęp poprzedzający właściwy tekst jakiegoś ważnego aktu prawnego»
• reperkusja - [fr. repercussion] - «negatywna konsekwencja czegoś»
• sardoniczny - [łac. sardonicus, gr. sardónios] - «szyderczy, ironiczny», np. uśmiech sardoniczny
• ultramaryna - [ang. ultramarine, hiszp. ultramarino] - «farba lub barwa intensywnie niebieska»

Lizzie Enfield "Dawka życia"

• epistemiczny - [gr. episteme] - «poznawczy»
• kakofonia - [fr. cacophonie] - «nieprzyjemnie brzmiąca mieszanina dźwięków»
• synestezja - [niem. Synastesie] - «odbieranie wrażeń zmysłowych różnego typu przy bodźcu działającym na jeden tylko zmysł»
• unisono - [wł.] - «współbrzmienie co najmniej dwóch równych co do wysokości dźwięków»
• wendeta - [wł. vendetta] - «krwawa zemsta dokonywana zwłaszcza przez członków włoskiej mafii»

Carlos Ruiz Zafon "Labirynt duchów"

• aprowizacja - [fr. approvisionner] - «zaopatrywanie ludności w artykuły pierwszej potrzeby; też: te artykuły» 
• atencja - [łac. attentio] - «szczególny szacunek, względy okazywane komuś»
• bachanalia - [łac. bacchanalia] - 1. «w starożytnym Rzymie: orgiastyczne obrzędy ku czci Bachusa» 2. «pijatyki, orgie»
• cymelium - [niem. Zimelium] - «bardzo cenny druk lub rękopis»
• dyletant - [niem. Dilettant] - «człowiek zajmujący się jakąś dziedziną albo wypowiadający się o niej bez fachowej wiedzy lub odpowiedniego przygotowania» 
• efemeryczny - [niem. ephemerisch] - «krótkotrwały, szybko przemijający» 
• ekwilibrystyka - «dyscyplina sztuki cyrkowej obejmująca ćwiczenia wymagające zachowania równowagi w utrudnionych warunkach»
• emporium - [gr. empórion] - «w starożytnej Grecji i w starożytnym Rzymie: część handlowa miasta»
• espadryle - [fr. espadrille] - «płócienne pantofle na podeszwie sznurkowej»
• fintifluszka - «drobny przedmiot bez określonego przeznaczenia»
• garota - [hiszp. garotte] - «stosowany dawniej sposób tracenia skazańców przy pomocy żelaznego kołnierza przymocowanego do słupami zaciskanego śrubą na szyi aż do uduszenia»
• homunkulus - [łac. homonculus] - «człowieczek, który według poglądów średniowiecznych miał być sztucznie stworzony w retorcie przez alchemików»
• inklinacja - [łac. inclinatio] - «skłonność do czegoś»
• inkunabuł - [łac. incunabula] - «książka lub pismo pochodzące z początkowego okresu rozwoju drukarstwa»
• interludium - [łac. interludium] - «wstawka instrumentalna»
• jowialny - [niem. fr. jovial] -  «mający pogodne usposobienie i nieco rubaszne poczucie humoru; też: świadczący o takim usposobieniu» 
• konfraternia - [od niem. Konfrater] - «zrzeszenie religijne skupiające głównie laikat»
• libretto - [wł.]- «tekst słowny opery, operetki; też: literacko opracowana treść baletu lub pantomimy»
• lukratywny - [łac. lucrativus] -  «przynoszący duże zyski» 
• nemezys - [gr. nemesis] - «nieubłagana, karząca sprawiedliwość»
• perora - [od fr. perorer] - «długa i nudna mowa zawierająca napuszone pouczenie»
• rewerencja - [łac. reverentia] - «szacunek i poważanie okazywane komuś»
• siurpryza - [fr. surprise] - «niespodzianka»
• sukurs - [niem. Sukkurs] - «pomoc, wsparcie»
• szlauch - [niem. Schlauch] - «gumowa rura służąca do podlewania ogrodu»
• truizm - [ang. truism] - «banał, komunał»
• warunek "sine qua non" - «warunek konieczny, który musi być spełniony, aby mogło zajść jakieś zdarzenie»
• westybul - [fr. vestibule] - «pomieszczenie w budynkach publicznych, usytuowane przy głównym wejściu i prowadzące do głównej klatki schodowej»
• zakarbować - «dobrze coś zapamiętać»

Naomi Ragen "Nic nie mów"

• anabioza - [gr. anabiosis] - «przejściowy stan maksymalnego ograniczenia funkcji życiowych organizmu w okresie niekorzystnych warunków» 
• cadyk - [hebr. saddik] - «przywódca religijny chasydów»
• dybuk - [hebr. dibbuk]- «w folklorze żydowskim: dusza zmarłego grzesznika, wcielająca się w osoby żyjące»
• kibuc - [n-hebr. kibbuc] - «dobrowolna żydowska wspólnota osadnicza w Izraelu» 
• kodycyl - [niem. Kodizill] - «późniejszy dodatek do testamentu zawierający rozporządzenie majątkiem na wypadek śmierci, bez ustanowienia spadkobiercy» 
• micwa - «w judaizmie: boskie przykazanie zawarte w Biblii; też: dobry uczynek»
• mitygować - [łac. mitigo] - «zwracać komuś uwagę na niestosowne zachowanie, hamować czyjąś zapalczywość»
• parias - [fr. parias] - «w Indiach: człowiek z najniższej grupy społecznej, nienależący do żadnej kasty, pozbawiony wszelkich praw»
• szajgec - [jidysz. z hebr. szekes] - «łobuz, hultaj»
• talmudysta - «znawca Talmudu»
• wiktuały - [łac. victualis] - daw. «produkty spożywcze»
• zlaicyzować - «nadać czemuś laicki charakter»

Rosamund Lupton "Siostra"

• efemeryczny - [niem. emphemerisch] - «krótkotrwały, szybko przemijający» 
• gwasz - [niem. Guasch, fr. gouache, wł. guazzo] - «farba wodna z domieszką kredy lub bieli»
• kakofonia - [fr. cacophonie] - «nieprzyjemnie brzmiąca mieszanina dźwięków»
• pointylizm - [fr. pointillisme] - «technika malarska polegająca na malowaniu drobnymi plamkami czystych kolorów» 
• wierchuszka - pot.«grupa ludzi sprawujących władzę w państwie, jakiejś organizacji, instytucji»

Thomas Harris "Hannibal"

• afektacja - [łac. affectatio] - «przesada, nienaturalność, pretensjonalność w zachowaniu się, zwłaszcza w wyrażaniu uczuć»
• aklamacja - [łac. acclamatio] - «jednogłośne uznanie czegoś» 
• ejakulat - «nasienie wydane podczas ejakulacji»
• fraternizować - [fr. fraterniser] - «bratać się z ludźmi» 
• impeachment - «w prawie anglosaskim: oskarżenie wysokiego urzędnika państwowego o popełnienie czynu niezgodnego z prawem»
• notable - [fr. notables, z łac. notabilis] - «znany i szanowany obywatel jakiegoś miasta lub regionu»
• portyk - [łac. porticus] - «frontowa część budowli przed głównym wejściem»
• rezonować - [fr. raisonner]  - «dowodzić czegoś lub mówić o czymś z dużą pewnością siebie»
• transsubstancjacja - [fr. transsubstantion] - «według dogmatyki chrześcijańskiej: przemiana chleba i wina w ciało i krew Jezusa Chrystusa»
• wylinka - «część zewnętrzna powłoki ciała zwierząt zrzucana przy linieniu»

Max Czornyj "Grzech"

• hekatomba - [gr. hekatómbe] - «poświęcenie życia wielu ludzi dla jakiejś sprawy»
• indolencja - [niem. Indolenz, ang., fr. indolence] - «niezaradność lub bierność» 
• protoplasta - [ang. protoplast] - «założyciel rodu»
• traseologia - [traseo- od fr. trace 'ślad' + -logia] - «dział kryminalistyki zajmujący się badaniem odcisków stóp ludzkich i zwierzęcych oraz kół pojazdów» 
• westybul - [fr. vestibule] - «pomieszczenie w budynkach publicznych, usytuowane przy głównym wejściu i prowadzące do głównej klatki schodowej»

Magdalena Kordel "Anioł do wynajęcia"

• ablucja -  [łac. ablutio] - <<rytualne obmycie ciała lub przedmiotów kultu>>
• barter - [ang.] - «transakcja handlowa polegająca na wymianie jednych towarów na drugie»
• piernat - «niepikowany materac wypełniony pierzem»; «pościel»
• tetryk - [łac. taetricus] - «człowiek zgryźliwy, zgorzkniały, gderliwy»

Cody McFadyen "Cień bestii"

• aberracja - [łac. aberratio]- «nieprawidłowość»
• afektacja - [łac. affectatio] - «egzaltacja»
• amalgamat - [niem. Amalgam, fr. amalgame, hiszp. amalgama, od gr. malagma] - «stop metalu z rtęcią»
• dysekcja - [łac. dissectio] - «preparowanie anatomiczne lub chirurgiczne mające na celu wydzielenie poszczególnych struktur anatomicznych»
• geek - «człowiek, który dąży do pogłębienia swojej wiedzy i umiejętności w jakiejś dziedzinie w stopniu daleko wykraczającym poza własne hobby» 
• katatonia - «objaw zaburzeń psychicznych polegający na stanach bezruchu, po których następują okresy podniecenia i nadmiernej ruchliwości»
• trawestacja - [od fr. travestir] - «przeróbka czyjejś wypowiedzi, jakiegoś wątku, utworu literackiego, muzycznego itp.; też: utwór będący taką przeróbką»
• wiktymologia -  «nauka zajmująca się ofiarami przestępstw» 

Aga Lesiewicz "Zaślepienie"

• dyletant - [niem. Dilettant, z fr. wł. dilettante] - «człowiek zajmujący się jakąś dziedziną, zwłaszcza sztuki lub nauki, bez odpowiedniego przygotowania, po amatorsku, powierzchownie»
• herpetofobia - «strach przed jaszczurkami lub oślizgłymi ruchliwymi stworzeniami»
• koincydencja - [fr. coincidence] - «jednoczesne wystąpienie kilku zjawisk, zdarzeń; zbieżność»
• megiera - [z gr. Megaira] - «kobieta kłotliwa, zła, mściwa»
• stupor - [łac.] - «stan osłupienia i bezruchu występujący w niektórych chorobach psychicznych»

Olga Tokarczuk "Bieguni"

• fantasmagoria - [fr. fantasmagorie] - «fantastyczna wizja stworzona przez nadwrażliwą wyobraźnię»
• fluktuacja - [fr. fluctuation, z łac. fluctuatio] - «zmienność w nasileniu procesów, zjawisk, odchylenia od stanu równowagi, od normy; płynność, niestałość, wahania»
• heptagon - [gr. hepta-gonos] - «siedmiokąt»
• kastaniety - [hiszp. castanetas] - «instrument perkusyjny o nieokreślonej wysokości brzmienia, używany w tańcach hiszpańskich do podkreślania rytmu»
• konstatacja - [fr. constatation] - «stwierdzenie czegoś, ustalenie jakiegoś fakty»
• konstelacja - [łac. constellatio] - «obszar nieba o umownie wyznaczonych granicach, gwiazdozbiór»
• panoptikum - «zbiór osobliwości lub wystawa rzeczy osobliwych»
• teratologia - «nauka zajmująca się badaniem wad rozwojowych i potworności u ludzi i zwierząt»

Olga Tokarczuk 

"Prowadź swój pług przez kości umarłych"

• anihilacja - [łac. annihilatio] - «unicestwienie, dematerializacja; daw. zniweczenie, unieważnienie»
• hucpa - «bezczelność i arogancja»
• interludium - [niem. Interludium] - «wstawka instrumentalna między częściami utworu wokalnego lub instrumentalnego»
• kokilka - [z fr. coquille] - «niewielkie naczynie, zwykle żaroodporne, w którym zapieka się i podaje na stół wykwintne przystawki»
• retrogradacja - [fr. retrogradation] - 1. «dokładne powtórzenie melodii od ostatniego do pierwszego dźwięku»; 2. «wsteczny ruch planety wzdłuż płaszczyzny ekliptyki»
• sybarytyzm - [fr. sybaritisme] - «zamiłowanie do wygód, zbytku i przyjemności życia»
• sylfida - [fr. sylphide] - «kobieta smukła, delikatna, pełna wdzięku»
• tafonomia - «dział paleontologii zajmujący się badaniem szczątków kopalnych zwierząt i roślin»
• tyraliera - [fr. tiraillerie] - «luźny szyk bojowy piechoty, w którym żołnierze są rozmieszczeni w odstępach na jednej linii wzdłuż frontu»

Ildefonso  Falcones "Katedra w Barcelonie"

• apsyda - [fr. apside] - «pomieszczenie w kościele, najczęściej półkoliste lub wieloboczne, zamykające prezbiterium lub nawę»
• emfiteuza - [fr. emphyteoze] - «wieloletnie, dziedziczna dzierżawa gruntu z prawem do czerpania z niego zysków, wznoszenia budowli itp.»
• indagować - [łac. indago] - «wypytywać, dopytywać się, badać»
• preceptor - [łac. praeceptor] - «przestarz. nauczyciel, wychowawca»
• szafot - [niem. Schafott] - «drewniane podwyższenie, na którym ścinano skazanych na śmierć»
• transsubstancjacja - [fr. transsubstantion] - «według dogmatyki chrześcijańskiej: przemiana chleba i wina w ciało i krew Jezusa Chrystusa; przeistoczenie»

Olga Tokarczuk "Opowiadania bizarne"

• ablucja - [łac. ablutio] - «rytualne obmycie ciała lub przedmiotów kultu»
• androginia - [gr. andrógynos] - «upodobnienie zewnętrznych cech płciowych mężczyzny do cech kobiecych»
• logofobia - [gr. logos + phobos] - «chorobliwy lęk przed mówieniem»
• timbre - [fr. timbre] - «barwa dźwięku właściwa poszczególnym głosom ludzkim lub instrumentom»

Jacek Międlar "Moja walka o prawdę"

• aberracja - [łac. aberratio] -  «zboczenie, odchylenie od normalnego stanu umysłowego»
• adhortacja -  «dokument papieski o charakterze duszpasterskim»
• azymut - [fr., hiszp. azimut] - «kąt między określonym kierunkiem na ziemi a kierunkiem północy, mierzony od północy zgodnie z ruchem wskazówek zegara»
• eklezja -  [gr. ekklesia] - «w chrześcijaństwie: Kościół jako zgromadzenie wyznawców danej religii»
• eugenika - [fr. eugenique] - «system poglądów zakładający możliwość doskonalenia cech dziedzicznych człowieka»
• furtian - [z łac. porta]  - «zakonnik będący odźwiernym klasztoru»
• impertynencja - [fr. impertinence] - «obraźliwe zachowanie się wobec kogoś»
• infamia - [łac.] - «w dawnym prawie polskim: kara polegająca na sądowym pozbawieniu czci i praw obywatelskich»
• infuła - [łac. infula] - «godność biskupa»
• parantela - [niem. Parantel] - «związek pokrewieństwa lub powinowactwa»
• penitent - [z łac. poenitens] - «w Kościele katolickim: osoba przystępująca do spowiedzi»
• perykopa - [łac. pericopa] - «w liturgii katolickiej: fragment Biblii czytany i objaśniany podczas mszy oraz innych nabożeństw»
• prymicja - [łac. primitiae] - «pierwsza msza odprawiana przez nowo wyświęconego kapłana»
• symonia - [łac. simonia] - «sprzedawanie i kupowanie godności kościelnych i związanych z nimi dóbr materialnych, praktykowane w Kościele katolickim w średniowieczu»

Patric Suskind "Pachnidło"

• apoteoza - [fr. apotheose] - «otoczenie kogoś lub czegoś czcią i uwielbieniem»
• busola - [niem. Bussole] - daw. «kompas»
• ebenista - [fr. ebeniste] - «artysta stolarz wyrabiający meble artystyczne»
• infernalny - [fr. infernal] - «pochodzący z piekła»
• olfaktoryczny - «odbierany węchem, związany z węchem»
• szafot - [niem. Schaffott] - «drewniane podwyższenie, na którym ścinano skazanych na śmierć»

Iwan Turgieniew "Ojcowie i dzieci"

• herboryzacja - [fr. herborisation] - «zbieranie roślin w celach naukowych»
• kontenans - [fr. contenance] - przestarz. «pewność siebie, rezon»
• mastyks - [p.-łac. mastix, z gr. mastiche] - «żywica naturalna z drzewa mastyksowego, używana w farmacji, dentystyce, do wyrobu pokostów, laku, werniksów»
• mizantropia - [gr. misanthropia] - «niechęć do obcowania z ludźmi, stronienie od ludzi»
• perorować - [fr. perorer, z łac. peroro] - «rozprawiać o czymś, rozwodzić się nad czymś; przemawiać»
• propinacja - [p.-łac. propinatio] - «w dawnej Polsce: wyłączne prawo szlachty do produkcji i sprzedaży trunków w obrębie własnych dóbr»